So ein Tag!
Verslag uit een dag van het leven van de Kring Zwarte Woud Mineralen.
Vandaag wel ik U eens laten kennis maken met een van de meest levende en vruchtbare mineraalgemeenschappen uit Nederland :
De Kring Zwarte Woud Mineralen.
In januari 2001 is deze kring opgericht. Sedert die tijd vinden er drie bijeenkomsten per jaar plaats. De laatste jaren is dat in het zeer centraal gelegen H.F. Witte centrum in De Bilt.
De Kring telt 65 actieve leden. Want dat is een van de kenmerken van deze groep : de meesten blijven actief mineralen verzamelen, ook al zijn sommige deelnemers ver in hun tachtigste levensjaar!! Natuurlijk verzamelen de leden voornamelijk mineralen afkomstig uit de beroemde Clara Mijn uit het Zwarte Woud in de buurt van het historische stadje Wolfach.
Wolfach
Je kunt op twee manieren mineralen verzamelen van de groeve Clara :
- Op de zogenaamde Kleine Halde.
Deze halde ligt tegen de verwerkingsfabriek van het Clara materiaal. Op die manier is het veilig zoeken voor verzamelaars, en er kunnen nu ook grote groepen met schoolkinderen in een gecontroleerde omgeving hun eerste stappen zetten op het mineralen gebied. Deze Kleine Halde is zeven maanden per jaar geopend voor verzamelaars. Voor een entreeprijs van € 12,50 kun je daar de hele dag je gang gaan. Kleine kinderen en gezinnen betalen natuurlijk een veel lagere entreeprijs. Op deze haldes kun je in principe dezelfde mineralen vinden als op de Grote Halden. Iedere dag wordt er oud materiaal weggehaald en nieuw materiaal gestort door bulldozers van de verwerkingsfabriek.
Verzamelaars op de Kleine Halden
- Verzamelen op de Grote Halden.
Drie maal per jaar mogen de verzamelaars op de Grote Halden zoeken. Dat gebeurt in het weekend op zaterdag en zondag. Vaak zijn er dan meer dan 200 verzamelaars, afkomstig uit Nederland, België, Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Italië en Spanje. Ben ik verdorie Luxemburg vergeten! Je legt er vele nieuwe kontakten en eerlijk gezegd maakt iedereen er een leuk uitje van. De meesten verblijven een kleine week in het gebied, wat ook zeer ten goede komt aan de lokale economie. Denk maar aan het verblijf in hotels, pensions, campings enzovoorts. Benzine wordt getankt, eten ingeslagen, ijsjes aangeschaft en niet te vergeten…genieten van heerlijke maaltijden overgoten met een lekker glas bier en de nodige sterke verhalen!
In principe vindt je op de Grote Halden hetzelfde als op de Kleine Halden, maar het aanbod is natuurlijk honderd keer groter!!
Zoeken op de Grote Halden
Dit was even een korte uitstap naar de verzamelpraktijk.
De bijeenkomsten in De Bilt hebben altijd min of meer een vaste structuur.
Ik zeg min of meer, want ons medelid Felix Maassen heeft op geheel eigen wijze besloten hier weer eens een flinke draai aan te geven! In het begin van de bijeenkomsten had Jan Langendoen vermeld dat hij bij de begroeting van ons 100ste lid iedereen zou trakteren op vlaai. Felix laat de aanwezigen weten dat hij daarop maar niet zal wachten, en dat hij nu reeds voor iedereen een flink stuk vlaai heeft meegenomen! 
Dat gaat er dus echt wel in!
Iedere bijeenkomst wordt geopend door onze voorzitter Harry Marsman. Die zit nooit om een mondje verlegen, dus dat kwartiertje wat hij ter beschikking heeft wordt volledig benut!
Harry Marsman
Hij stelt drie nieuwe leden voor : Jan van Galen, een echte Clara specialist, en de zeer bekende mineralen verzamelaars David Nieto en André Besteman. Alle heren hebben reeds vele jaren hun sporen verdiend en zeker in Nederland staan zij erg hoog aangeschreven.
David Nieto en André Besteman.
Na het openingswoord van onze voorzitter wordt er een voordracht gehouden door Kees Mak en Jan Langendoen. Deze keer worden twee mineralen nader bestudeerd : Ferberiet en Hübneriet. Dit zijn beiden eindleden van de Wolframgroep. Hoe is hun chemische samenstelling, hun kristalstructuur. Hoe kun je ze herkennen…of gaat dat heel moeilijk. Met name Jan Langendoen is de motor achter deze specifieke voordrachten die m.b.v. een PowerPoint worden gepresenteerd. Het zijn er inmiddels al ruim 50 geworden en zij vormen een ware schat aan informatie. Alle leden krijgen deze speciale voordrachten in kleur uitgeprint waardoor zij thuis, of in hun lokale vereniging, een geweldig hulpmiddel in handen hebben voor nauwkeurige determinaties.
Jan Langendoen
De hoeveelheid werk die Jan en Kees nodig hebben bij het voorbereiden van deze speciale voordrachten is echt niet op twee handen te tellen! Hoedje af heren!
Daarna gaan we allemaal een uurtje met elkaar in de weer.
Dat houdt in : mineralen laten zien, proberen onbekende zaken te determineren, koffie drinken en een boterhammetje eten, op bezoek gaan bij oude bekenden en veel bijpraten. De massa inlichtingen en tips die ik hier altijd verkrijg zijn genoeg om weer een boek te vullen.
Daarnaast is er tegelijkertijd een groepje specialisten bezig om te helpen met het determineren van de vele mineralen die mee gebracht worden, en die nog geen definitieve naam hebben. Vaak komen ook mensen uit het buitenland zoals Richard Bayerl en Hans-Peter Maaßen helpen met de determinaties.
De speciale determinatiestand
Men mag wel denken dat dat zo makkelijk is, maar het tegendeel is waar. Het aantal geregistreerde mineralen van de Clara staat begin 2019 al op 416 verschillende mineralen, waarvan 14 typelokaliteiten. En dat worden er ongetwijfeld nog veel meer!! Dan ook nog het enorme aantal variaties in kristalvormen en kleuren…nou wij hoeven ons voorlopig echt niet te vervelen. Neem bijvoorbeeld Oliveniet, waar ik een speciaal plekje voor in mijn hart heb. Daar zijn bijna 40 verschillende verschijningsvormen van bekend. Probeer die maar eens te vinden! Niet te vergeten de bizarre vormen die Fluoriet kan vertonen. Ons medelid Diederik Hoof heeft inmiddels 18 kristalvormen ontdekt, waarvan de allerlaatste volgens mij in de hele wereld nog niet bekend was!
Na een uurtje ruilen, determineren enzovoorts gaan we over naar het volgende onderdeel in ons programma :
Het voorstellen van onze nieuwe website! Daar is meer dan een jaar aan gewerkt en het harde werk van Ton Frederiks en Helen Karsing heeft een mooie, moderne website opgeleverd. Er moet nog het nodige werk aan verricht worden, maar dat zal de komende tijd plaats vinden. Iedereen die meer wil weten van onze formidabele Kring neme even de moeite om te kijken op : zwartewoudmineralen.nl
Ton Frederiks bij de presentatie van de nieuwe website.
Daarna komt weer een vast programma-onderdeel aan bod : een voordracht door een van onze Kringleden. Wij beschikken in onze groep over zes goede fotografen van micromounts, dus dat levert altijd weer verrassende en originele voordrachten op. Deze keer gaat Bert Schijf nader in op : Bijzonder Vondsten van Bariet uit de Clara.
Bert Schijf tijdens zijn voordracht. Sfeerbeeld.
Bert voert ons door een uitgebreid scala van Barieten. Ook hier is weer flink werk verzet en ik vind het altijd heel erg stimulerend om te zien hoe de diverse kringleden er steeds weer in slagen bijzondere lezingen te geven.
Steeds over de Clara en steeds weer verrassend verfrissend. Bert toont op een bepaald moment een foto van gele Bariet uit de Clara. Zeer fraai om te zien. Deze prachtige barieten vindt je alleen maar in de zogenaamde : Stinkspaat. Deze heeft een violetachtige kleur en bevat soms de zeer begeerde uraniummineralen. En heel soms : gele Bariet! Ik heb van Felix (wie anders) gisteren een mooi stukje gekregen en ik laat jullie graag even dit mooie kristal zien. Dit is een vondst die in 2016 is gedaan maar ik heb maar één klein stukje gevonden wat ik ook weer vrolijk ben kwijt geraakt. Een snoepje niet waar?
Gele Bariet van de Clara beeldbreedte is 2 mm. Foto Jacques Feijen
Na de geslaagde voordracht van Bert is het weer tijd om een uurtje te determineren en allerlei andere nuttige zaken te doen. Ik meng mij in een gezellige discussie met David, André en Ko Jansen. Dat gaat van fotografische kneepjes tot en met tips over het zoeken van Wulfeniet in de Plaka mijnen in Lavrion, waar ik over een maandje weer naar toe reis.
Daarna wend ik mij tot Han Pansters. Han is van huis uit geoloog en ook hij is in de ban geraakt van de schoonheid en diversiteit van de Clara mineralen. Op de vorige bijeenkomst in januari liet hij mij enkele recente vondsten zien van zilver. Wow!!! Zo mooi zie je het maar zelden. Vandaag heeft hij een hele doos meegebracht met fraaie mineralen die hij met name in september op de Grote Halde heeft gevonden. Ik veeg mijn kwijl weg en beloof hem nog deze week te beginnen met het fotograferen van zijn stukken! Hier alvast een voorproefje : Klinoklaas.
Dat is een koperarsenaat en is een van de mooiste mineralen die je op de halde kunt vinden. Denk niet dat het mineraal dik gezaaid is, maar afgelopen seizoen is het toch regelmatig aangetroffen. En volgens mij is Han toch wel spekkoper geweest : zijn Klinoklazen zijn van super kwaliteit!
Klinoklaas Clara Mijn fov=6 mm Coll. Han Pansters Foto J. Feijen
Daar zie ik al een kleine speciale lezing ontstaan! En laten we eerlijk zijn : als je dit fraais ziet stop je toch onmiddellijk met het verzamelen van suikerzakjes!!
Na een uurtje begint de laatste voordracht van deze bijeenkomst. Ons medelidJürgen Ingendahl uit ons buurland Duitsland heeft een speciale lezing over handstukken van Bariet uit de Clara mijn. Jürgen heeft in de jaren 80 en in 2011 de gelegenheid gekregen om een aantal dagen ondergronds te gaan in de Clara mijn, die inmiddels bijna 650 meter diep is! Hij heeft daar een serie foto’s gemaakt die nodig waren voor de nieuwe website van de Clara mijn. Tijdens die periode werd er ondergronds gesprongen in de zogenaamde Barietgang. Dat zijn meters grootte afzettingen van Bariet, het hoofdmineraal voor de Clara mijn. En ja…’toevallig’ was hij ook in de buurt als er gesprongen was. Aldus kreeg Jürgen de gelegenheid om een aantal zeer bijzondere handstukken te bergen uit de wanden van de Barietgang. Na zijn lezing troont hij ons mee naar enkele grote kisten die vol zitten met vitrinestukken van Bariet. Zelfs Niels Brouwers zou hiervan uit zijn dak gaan, laat staan wij ondergetekenden die vanaf de eerste rang deze schatten ‘lijf’ kunnen bewonderen.
Schatten van Jürgen. Let op de gezichten van de omstanders!!
En nog maar eentje. Of twee…
Honingbariet uit de Clara mijn. Vondst Jürgen Ingendahl.
En hier een vondst van Jürgen waar je bijna een moord voor zou plegen:
Azuriet op Bariet van de Clara!
Het is al bijna 17.00 uur geworden dus het wordt tijd om afscheid te nemen en weer naar huis te gaan. Aan het einde van deze maand gaat de Grote Halde weer open, dus velen van ons zullen daar weer te bewonderen zijn.
Wij komen pas weer in november bij elkaar en wees er maar zeker van dat er dan weer vele nieuwe mineralen getoond gaan worden. Maar nu breekt weer het kapseizoen aan…en niemand houdt ons tegen!
Iedereen die graag eens een keertje een van onze bijeenkomsten wil bijwonen is altijd van harte welkom. Onze volgende bijeenkomst vindt plaats op 11 november 2019. Houd op onze website in de gaten wanneer de andere bijeenkomsten zullen zijn, meldt je even aan bij iemand van het bestuur…en wie weet zien wij elkaar daar weer.
Ik hoop het van harte.
Jacques Feijen